Święto Ofiarowania Pańskiego (Matki Boskiej Gromnicznej) 2.2

Gdy potem upłynę dni ich oczyszczenia według Prawa Mojżeszowego, przynieśli Je do Jerozolimy, aby Je przedstawić Panu (Łk 2, 22)

Od najdawniejszych czasów czczono w Kościele pamiątkę przyniesienia przez Maryję Dzieciątka Jezus do Świątyni jerozolimskiej. W Jerozolimie święto obchodzono już w V wieku; odbywała się wtedy procesja ze świecami. Zarówno na Wschodzie jak i na Zachodzie miało ono charakter święta Pańskiego. Od X wieku upowszechnił się obrzęd święcenia świec, tak zwanych gromnic. Ich płomień symbolizuje Jezusa – Światłość świata.

Tradycja polska nakazuje, by gromnica towarzyszyła umierającemu; zapalano ją także podczas burzy („Kalendarz Katolicki na 1992 rok”). 

Na pamiątkę iż „Symeon trzymając Zbawiciela na ręku swoim, powiedział: Ty jesteś ś w i a t ł o ś ć ku oświeceniu pogan,” – poświęcają księża świece w dzień Oczyszczenia Matki Boskiéj. Te świece bierze lud do domu, i w czasie burzy zapala, dla odwrócenie gromów i piorunów; stąd nazywają się one g r o m n i c e. – Przy konającym, w ostatniej chwili życia, także gromnicę zapalają konającemu podają w rękę na znak wiary, tak już przy chrzcie św. zapaloną świécę za dziecko chrzestni rodzice trzymali1”. (Kalendarz Pozn.)

Z dniem tym związane są przysłowia:

Na gromniczną Maryją

Niedźwiedź budę rozwali, – lub poprawi ją.

Gdy w Gromnice z dachów ciecze,

Zima jeszcze się przywlecze.

Na Gromnicę – masz zimy połowicę.

(gdyż w Marcu siano owsy i grochy).

Wróżono zarazem, iż:

Gospodarz woli wilka widzieć w oborze,

niż słońce na Gromnicę.

 Owczarz w owczarni woli widzieć wilka

jak s ł o ń c e w dzień gromnicy, chociażby chwili kilka.

Krakowskie

Oskar Kolberg, Dzieła wszystkie, część 1, tom 5, str. 252.

Dzień 2go lutego jest dniem pamiątki Ofiarowania Pańskiego czyli Oczyszczenia N. M. Panny, gromniczną zwanej dla tego, że w dzień ten święcone bywają świece woskowe po domach utrzymywane, i strojone kwiatami i wstążkami przy obrazach, czyli gromnice (bo ochraniają od gromu, piorunów i innej klęski). Światło tych świec wyraża p. Jezusa, który objawieniem swojem oświecił ród ludzki. Pamiątka zaś oczyszczenia N. P. Maryi przypomina, iż Matka Boska dnia 40go po narodzeniu p. Jezusa przybyła do kościoła jerozolimskiego, dla dopełnienia prawa Star. Testamentu, które nakazywało, aby pierworodni synowie byli ofiarowani P. Bogu, i aby ich matki po odbytym połogu stawiały się w kościele.

Gromnice zapalone, podawane bywają do rąk ludziom konającym.

 M. Andriolli, Matka Boska Gromniczna (Wypalanie znaku krzyża na tragarzu chaty w dzień Matki Boskiej Gromnicznej)