Tom 9. W. Ks. Poznańskie cz. I

W.Ks. Poznańskie, cz.I. Dzieła wszystkie, t.9. Wrocław-Poznań 1963. Ss.IV, 320, 2 tablice kolor. Reedycja fotooffsetowa, pierwodruk: Kraków 1875.

Tom 9 DWOK dostępny w postaci cyfrowej TUTAJ (pdf) oraz na portalu polona.pl

Pierwsza część siedmiotomowej monografii etnograficznej Wielkopolski, przynoszącej pełny obraz kultury ludowej regionu. Obejmuje okolice Poznania i część środkową Wielkopolski. Zawiera opis kraju (uporządkowany według ówczesnych powiatów), ludności (w tym także ubioru, pożywienia, budownictwa, zajęć), zwyczajów dorocznych, obrzędów rodzinnych (chrzest, pogrzeb, 8 wesel) oraz gier i zabaw. Opisowi etnograficznemu towarzyszą 122 pieśni i melodie bez tekstu, związane ze zwyczajami, obrzędami i grami ludowymi. Własnych materiałów z badań terenowych zamieścił Kolberg w tomie niewiele, przeważa materiał zaczerpnięty z literatury oraz pochodzący z tzw. szematów (schematów). Były to ankiety rozesłane w teren przez Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk w 1868 roku z pytaniami z zakresu topografii, etnografii i historii, a celem ich było sporządzenie możliwie pełnego obrazu historyczno-statystycznego W.Ks. Poznańskiego, do czego zresztą nie doszło. Materiały te udostępnione Kolbergowi wzbogaciły znacznie jego monografię Wielkopolski, zwłaszcza w zakresie obrzędów weselnych i ubioru. Ze źródeł drukowanych wykorzystał Kolberg najpełniej prace J. Łukaszewicza i E. Raczyńskiego, a także E. Kierskiego, L. Platera oraz liczne artykuły z wydawanego w Lesznie ,,Przyjaciela Ludu''.