Mazowsze

Kolbergowskie Mazowsze to ogromny obszar opisany w monografiach jako Mazowsze Polne, Mazowsze Leśne, Mazowsze Stare (Kurpie) i Mazowsze Stare (Podlasie).

Mieszkańców tych terenów tak wspólnie scharakteryzował:
„Mazury, szeroko rozsiedleni po obu brzegach Wisły (uśrodkowego jej biegu), Narwi i dolnego Bugu, liczne na Podlasiu i Rusi mający osady, stanowią jedno z najwybitniejszych i najdzielniejszych plemion polskiego narodu. Początek ich nazwy rozmaicie bywa tłumaczony. To pewne, że nazwa ta, w pojęciach ogólnych innych dzielnic Polski, oznacza – odnośnie do ludu – człowieka silnej budowy, barczystego, odważnego i rześkiego, ale zarazem nieco ograniczonego umysłowo, nieokrzesanego i hałaśliwego w obejściu towarzyskiem”.

Już w roku 1843 zainteresował się folklorem Kurpiów, o których pisał:
„Kurpie czyli puszczaki, topograficznie zajmując poniekąd środek Mazowsza starego, oddzielając Mazurów zachodnich w Płockiem od Mazurów we wschodniej jego, łomżyńskiej i białostockiej mieszkających części”.

Scharakteryzował też ich taniec:
„Najpowszechniejszym u Kurpiów jest taniec zwany szoc (szot, schottisch), podobny do walca na dwa pas; tańczą go na prawo i na lewo. Taniec trwa póty, póki grajek go gra, najmniej z pół godziny. Tańcowi temu śpiew żaden nie zwykł towarzyszyć”.

W połowie lat pięćdziesiątych prowadził badania na Ziemi Dobrzyńskiej, w okolicach Ostrołęki i Łomży.

Jako miłośnik tańców pisał także i o tych tańczonych przez Dobrzyniaków:
„Tańcem powszechnym jest tu obertas. W stronie południowej kraju, osobliwie na Powiślu, tańczą kujawiaka, lubo nie tak zamaszysto jak na Kujawach. W stronie północnej, około Rypina, przeważa obertas, zwykle na odsib tylko idący, więc już walcowatego zakroju. Rzadko kiedy poprzedza go chodzony, który natomiast przy oczepinach panny młodej jest koniecznym, równie jak i kowal. Obertasa, podobnie jak na Kujawach, często tu mianują mazurem. Od wielu lat tańcują też walca i polkę”.

Mazowsze Kolberga wydawane było w latach 1885–1890 i składa się z pięciu tomów: Mazowsze Polne (DWOK T. 24 i 25), Mazowsze Leśne (DWOK T. 26), Mazowsze Stare –Kurpie (DWOK T. 27) i Mazowsze Stare – Podlasie (DWOK T. 28)