Kolberg odwiedził Mazury Pruskie przy okazji swojego pobytu na Pomorzu, skąd udał się do Królewca, a dalej do Ełku i Giżycka. Podroż ta miała miejsce we wrześniu 1875 roku.

Brakowało tutaj gościnnych domów ziemiańskich i był on zdany na własne środki materialne (w poważnym zakresie zapewniła mu je Komisja Antropologiczna Akademii Umiejętności w Krakowie) oraz na nowe i raczej przygodne znajomości. Podróż miała charakter poszukiwawczy nie tyle w sensie badań terenowych, ile zbliżenia się do miejscowych zbieraczy folkloru oraz znawców zagadnienia. Kolberg nawiązał kontakty w Królewcu z pastorem Hermanem Pełką, w Giżycku z redaktorem Marcinem Gierszem i w Ełku z superintendentem Karolem Remusem i proboszczem Reinholdem Giżyckim.

Materiały do regionu wydane zostały w ramach edycji Dzieł wszystkich, zob. Mazury Pruskie (DWOK T. 40)